افزایش ترک تحصیل در مقطع راهنمایی، آخرین آمارها از تراکم جمعیت کلاسهای درسی - مجله کارنیکان

به گزارش خبرنگاران، مرکز آمار ایران اخیرا گزارش شرایط اجتماعی و فرهنگی ایران را منتشر کرده است که حاوی آخرین اطلاعات فصلی و سالانه شاخص های جمعیت، آموزش، سلامت و ... تا فصل بهار 1399 است.

در فصل آموزش این گزارش به مواردی چون آخرین آمار باسوادی، ترک تحصیل، نسبت معلم به دانش آموز، نرخ پوشش تحصیلی در مقاطع تحصیلی مختلف و سرانه فضای آموزشی پرداخته شده است.

نرخ باسوادی

در ابتدا نیم نگاهی به شرایط سوادآموزی در کشور داریم؛ سازمان نهضت سوادآموزی در هفتم دی ماه سال 1358 و با فرمان امام راحل (ره) تاسیس شد و اکنون بالغ بر 41 سال از تاسیس آن می گذرد. قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، بیش از 52 درصد افراد جامعه ما بیسواد بودند، ولی میانگین باسوادی در سال 99 به بالای 96 درصد رسیده است.

فاصله درصد باسوادی زنان که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی 26.2 درصد در گروه سنی 10 تا 49 سال بوده اما اکنون بیسوادی به کمتر از 2.8 درصد رسیده است. همچنین فاصله سوادآموزی در مناطق شهری و روستایی در گروه سنی 10 تا 49 سال، پیش از انقلاب 38درصد بوده که اکنون به کمتر از هفت درصد رسیده است.

بر اساس اعلام محمدزاده، رئیس سازمان نهضت سوادآموزی، براساس آخرین سرشماری سراسری در سال 95 و طبق خوداظهاری افراد، دو میلیون و 600 هزار بیسواد در گروه سنی 10 تا 49 سال داریم که 360 هزار نفرشان از اتباع خارجی هستند. سالانه 400 هزار بیسواد را تحت پوشش قرار می گیرند که 50 درصد بیسواد صرف هستند.

به گفته وی براساس گزارشات سامانه سازمان، تعداد بیسوادان کمتر از یک میلیون است. تا به امروز اطلاعات سنی 600 هزار نفر دریافت و راستی آزمایی شده است.

همچنین بر اساس اطلاعات منتشر شده در گزارش شرایط اجتماعی و فرهنگی ایران مرکز آمار ایران، طی سال های 1395 تا 1398 نرخ باسوادی هم در نقاط شهری و هم در نقاط روستایی دارای فرایند افزایشی بوده است به طوری که این نرخ از 87.5 درصد در سال 1395 به 89.2 درصد در سال 1398 افزایش یافته است.

شرایط ساخت و ساز مدارس در ایران

بر اساس اطلاعات منتشر شده در گزارش شرایط اجتماعی و فرهنگی ایران مرکز آمار ایران، طی سال های 1394 تا 1398 نسبت کلاس های مستحکم به کل کلاس های موجود، فرایندی افزایشی داشته و از 0.62 درصد به 0.66 درصد رسیده است.

در همین دوره، نسبت کلاس های دارای سامانه گرمایش و سرمایش استاندارد به کل کلاس های موجود نیز فرایندی رو به رشد را داشته است. به طوری که از 35 درصد در سال 1394 به 60 درصد در سال 1398 افزایش پیدا کرده است.

سرانه فضاهای آموزشی کشور در طی دوره زمانی 1394 تا 1398 از 4.95 متر مربع به 5.21 متر مربع رسیده است.

نسبت دانش آموزان در مقاطع و مدارس دولتی و غیردولتی

اما درباره نسبت دانش آموزان در مقاطع و مدارس مختلف باید گفت که دانش آموزان مقطع ابتدایی طی سال های 1394 تا 1398 دارای بیشترین سهم در بین مقاطع تحصیلی بوده اند.

نرخ توزیع دانش آموزان در مقاطع تحصیلی مختلف در سال تحصیلی گذشته در مقطع ابتدایی 57.65 درصد، در متوسطه اول 23.65 درصد و در متوسطه دوم 18.70 درصد بوده است.

اگر بخواهیم نسبت توزیع دانش آموزان را در مدارس دولتی و غیردولتی تفکیک کنیم می توان گفت که این نرخ در بخش دولتی در مقطع ابتدایی 56.4 درصد، در متوسطه اول 24.5 درصد و در متوسطه دوم 19.2 درصد است و در بخش غیردولتی نیز در مقطع ابتدایی 55.4 درصد، در متوسطه اول 18.1 درصد و در متوسطه دوم 15.5 درصد است.

همچنین طی سالهای 1394 تا 1398 نسبت دانش آموزان مدارس غیردولتی به کل دانش آموزان در همه مقاطع دارای فرایندی افزایشی بوده است به طوری که این نسبت از 10.7 درصد در سال 1394 به 12.9 درصد در پایان سال 1398 افزایش یافته است. این افزایش بیشتر در مقطع ابتدایی بوده است که از رقم 11.1 درصد در سال 1394 به 14.8 درصد در سال 1398 رسیده است.

این نسبت در مقطع متوسطه اول از 7.9 درصد به 9.8 درصد و در مقطع متوسطه دوم از 10 درصد به 10.7 درصد در دوره مذکور رسیده است.

فرایند افزایشی نسبت دانش آموز به معلم در مدارس دولتی

در سال تحصیلی 98-1397 نسبت دانش آموز به معلم در مدارس دولتی در هر سه مقطع تحصیلی ابتدایی، متوسطه اول و متوسطه دوم دارای فرایند افزایشی بوده است.

این رقم در مقطع ابتدایی از 22.9 درصد به 26.5 درصد ، مقطع متوسطه اول از 14.7 درصد به 21 درصد و مقطع متوسطه دوم از 15 درصد به 16.6 درصد تغییر یافته است.

به گزارش خبرنگاران، الهیار ترکمن، معاون وزیر آموزش و پرورش در نشست خبری اخیرش که 19 آذرماه برگزار گشت شرایط نیروی انسانی در سال 1400 را تشریح کرد و گفت: براساس برآوردها در حوزه آموزش دولتی 13 میلیون نفر دانش آموز داریم. تعداد نیروهای رسمی و پیمانی ما برای این تعداددانش آموز، 880 هزار و 514 نفر است که 83 درصد درحوزه معلمی و مابقی در سایر بخش ها هستند.بر اساس مستندات موجود با پدیده ریزش منفی تا سال 1403 مواجهیم که به معنای کاهش نیروی انسانی در مقابل جمعیت دانش آموزی است.

نرخ پوشش تحصیلی واقعی در مقاطع مختلف

پوشش ظاهری تحصیلی به نسبت تعداد دانش آموزان یک دوره تحصیلی به کل جمعیت لازم التعلیم همان دوره اطلاق می شود و پوشش واقعی تحصیلی به نسبت تعداد دانش آموزان یک دوره تحصیلی که در سنین خاص آن دوره هستند به کل جمعیت لازم التعلیم همان دوره اطلاق می شود.

بر این اساس نرخ پوشش ظاهری در مقطع ابتدایی در سال تحصیلی 98-97 ، 104 درصد و نرخ پوشش واقعی 98.2 درصد بوده است. این آمار در مقطع متوسطه اول نیز به این قرار است که نرخ پوشش ظاهری 99.8 و نرخ پوشش واقعی 93.7 درصد بوده است. همچنین نرخ پوشش ظاهری در متوسطه دوم 85.6 درصد و نرخ پوشش واقعی 81.4 درصد است و در مجموع هرچه به سمت مقاطع تحصیلی بالاتر می رویم نرخ پوشش تحصیلی دانش آموزان کاهش می یابد.

نرخ ترک تحصیل

طبق تعریف، ترک تحصیل کرده، دانش آموزی است که حین تحصیل، بعد ازقبولی یا مردودی، به هردلیلی نظام آموزشی را ترک کرده باشد. نرخ ترک تحصیل در دوره ابتدایی در سال تحصیلی 94-93 ، عدد 1.23 درصد بوده که در سال تحصیلی 98-97 به 0.9 درصد رسیده و رقم کاهشی را نشان می دهد.

این نرخ در متوسطه اول نیز 2.78 درصد بوده که به 4.4 درصد رسیده و فرایند افزایشی را نشان می دهد. در متوسطه دوم نیز نرخ ترک تحصیل از 6.06 درصد به 2.70 درصد رسیده و فرایند کاهشی دارد.

تراکم جمعیت دانش آموزی در کلاسهای درس

به گزارش خبرنگاران، نسبت تعداد دانش آموزان مشغول به تحصیل به تعداد کلاس دایر، آموزشگاه و دوره تحصیلی را به ترتیب تراکم دانش آموز در کلاس، آموزشگاه و دوره تحصیلی می گویند.

بر این اساس تراکم دانش آموزی در سال تحصیلی 94-93 در مدارس دولتی در مقطع ابتدایی 23.8 نفر به ازای هر کلاس بوده که در سال تحصیلی 98-97 به 25.1 رسیده است. این نرخ در متوسطه اول از 24 نفر به 26 و در متوسطه دوم از 22.6 به 21.3 رسیده است.

این در حالیست که طبق اعلام الهیار ترکمن، معاون وزیر آموزش و پرورش در نشست خبری اخیرش، 13 درصد کلاس های آموزش و پرورش یعنی65 هزار و 316 کلاس خارج از نرم و دارای تراکم بالای 35 نفر هستند و شمار کلاس های زیر نرم 5 نفر، حدود 3 هزار و 209 مورد می شود.