گام بلند آذربایجان شرقی برای توسعه موزه ها - مجله کارنیکان

موزه دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز به تاریخ سال 1328، باسابقه ترین موزه آذربایجان شرقی، درعین حال اولین موزه و نخستین موزه دانشگاهی ایران بوده و دارای بیش از هفت دهه قدمت است.

موزه آذربایجان نیز یکی از مهم ترین موزه های ایران است که به لحاظ قدمت و غنای آثار موجود در آن، یکی از مهم ترین موزه های کشور پس از موزه ملی ایران محسوب می شود، موزه آذربایجان در کنار اهمیت علمی پژوهشی برای محققان و پژوهشگران، همواره موردتوجه گردشگران داخلی و خارجی بوده و همه ساله پذیرای جمع کثیری از علاقه مندان است. موزه آذربایجان با تأمین اموال فرهنگی موردنیاز، همواره نقش مهمی در شکل گیری سایر موزه های استان داشته و در حقیقت نقش موزه مادر را در عرصه موزه داری استان ایفا می کند.

اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان شرقی علاوه بر توسعه موزه های تحت پوشش این اداره کل، در راستای اجرای سیاست های وزارت متبوع، همواره از تشکیل موزه های خصوصی و غیر وابسته حمایت کرده است، به طوری که بر اساس برنامه ریزی های اجرا شده به زودی شاهد رشد چشمگیری درزمینهٔ تشکیل و توسعه موزه های استان خواهیم بود. همچنین تلاش های مؤثری نیز در راستای ایجاد موزه های صنعتی در استان اجرا شده که نمود عینی آن را می توان در تشکیل اولین موزه های صنعتی استان توسط بخش خصوصی نظیر تأسیس موزه خودروهای کلاسیک تبریز و موزه کبریت ممتاز تبریز دید، امید است به زودی با تأسیس و آغاز فعالیت موزه بندرها و دریانوردی دریاچه ارومیه در بندر شرفخانه و موزه چاپ و نشر و تعلیم و تربیت در دبیرستان فردوسی تبریز شاهد ببار نشستن بیش ازپیش این تلاش ها باشیم.

با توجه به اینکه تبریز و آذربایجان مهد پرورش فقها، بزرگان، عالم، ادیبان و سیاستمداران بسیاری در طول تاریخ پرافتخار خود بوده، لذا از ظرفیت ویژه ای برای معرفی مفاخری این چنین در قالب خانه موزه برخوردار است.

در این راستا تکمیل فاز نهائی خانه موزه شیخ محمد خیابانی، تبدیل خانه ستارخان سردار ملی به خانه موزه، ایجاد خانه موزه پروین اعتصامی و بانوان شاعره آذربایجان در خانه این شاعره معاصر نیز در حال انجام است ضمن آنکه خانه مشاهیری چون: شهید ثقه الاسلام تبریزی، میرزا جعفر سلطان القرائی، ارفع الملک جلیلی و ... نیز از این قابلیت برخوردارند.

موزه آثار هنری استاد احد حسینی هنرمند مجسمه ساز معاصر تبریزی را که در حال سپری کردن مراحل پایانی آماده سازی برای افتتاح است، نیز می توان نقطه عطفی برای توسعه موزه های هنری خصوصی در تبریز دانست، چراکه تبریز و آذربایجان هنرمندان نام آوری را در دامان خود پرورش داده است که آثار ارزشمندشان به تنهایی در قامت یک موزه هنری خصوصی است و توسعه خانه موزه ها در قالب تبدیل خانه این هنرمندان بزرگ به موزه ایده ای است که به بار نشستن آن نیازمند همراهی و همکاری دستگاه ها و مؤسسات فرهنگی و هنری استان است.

همکاری با سازمان ها و مراکز دانشگاهی به منظور تشکیل موزه های تخصصی غیر وابسته نیز یکی از برنامه های اصلی استان درزمینهٔ موزه داری تلقی می شود. هم اینک ایجاد موزه شعر و ادب آذربایجان توسط اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در محل مقبره الشعرا تبریز در حال انجامست، ضمن آنکه تعاملات مؤثری با شهرداری تبریز در راستای دانش افزایی کارکنان شاغل در موزه های شهرداری تبریز اجرا شده و استانداردسازی پنج موزه تحت مدیریت شهرداری تبریز با جدیت در حال پیگیری است.

سخن آخر اینکه، آذربایجان شرقی با تلاش های انجام گرفته در خصوص تأسیس موزه های جدید خود درصدد برداشتن گامی بلند در راستای توسعه موزه های کشور است.

* مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان شرقی