2 عاملی که هنر را تهدید می نماید
به گزارش مجله کارنیکان، به عقیده کلمنت گرینبرگ ـ نقاد هنری تأثیرگذار قرن بیستم ـ دیکتاتوری و مصرف گرایی دو عامل تهدیدکننده هنر مدرن هستند.
به گزارش خبرنگاران، الجزیره در مطلبی درباره مدرنیسم یا نوگرایی نوشته است، اصطلاحی است که به یک حرکت دنیای اطلاق می گردد که از اوایل قرن بیستم شروع شد. مدرنیسم مفاهیم و ارزش های جدیدی را در جامعه صنعتی و مدرن پدید آورد.
هنرمندان دوره مدرن از ابزار و وسایل جدید برای انعکاس احساسات اجتماعی و فرهنگی جامعه مدرن استفاده نموده اند.
سرشروع اصطلاح مدرنیسم و هنر مدرن را مورخان از زمان گوستاو کوربه (نقاش فرانسوی که رهبر جنبش رئالیسم یا واقع گرایی در نقاشی قرن نوزدهم فرانسه به شمار می آمد) می دانند و اوج آن در هنر انتزاعی (به هنری اطلاق می گردد که هیچ صورت یا شکل طبیعی در دنیا در آن قابل شناسایی نیست و فقط از رنگ و فرم های تمثیلی و غیرطبیعی برای بیان مفاهیم خود بهره می گیرد) بوده است.
با وجود اینکه این اصلاح اسلوب های مختلفی را شامل می گردد اما بعضی از پایه های اساسی آن ها شامل موارد زیر است:
رد ارزش های هنری تاریخی محافظه کارانه مثل التزام به ترسیم شکل حقیقی موضوعات، توجه به ابتکار و آزمایش رنگ و اشکال مختلف که اثر هنری را به انتزاع نزدیک می نماید و تمرکز بر خود هنر به جای توجه به اثر نهایی هنرمند.
مدرنیسم همچنین شامل افکار سیاسی و اجتماعی مختلفی می شد که غالبا به تفکراتی پیرامون آرمان شهر و زندگی آرمان گرایانه بشر و نیز علاقه به برابری و پیشرفت منتهی می شد.
استقلال و تجددگرایی
هنر مدرن، افکار و احساسات را به روش جدیدی ارایه می نماید و به جای تمرکز بر عقل جمعی که از افکار هنر کلاسیک است، بر تجربه شخصی و فردیت توجه دارد.
انسان از ابتدای تاریخ با نقاشی در غارها ثابت نموده است که قدرت تفکر انتزاعی را دارد و می تواند به وسیله هنر خود با دیگران ارتباط برقرار کند؛ اما بعد از ظهور هنر مدرن، دیگر هیچ مرز و محدودیتی برای هنر متصور نبود.
به مرور زمان، انسان با پیشرفت در زمینه فرهنگ و هنر به هنرهایی چون طراحی، مجسمه سازی، معماری، نمایش و بعدها هنر تصویر، عکاسی و فیلم سازی دست یافت. پس از آن اینترنت و رسانه های مختلف تغییراتی را در نوع ارائه اشکال مختلف هنر ایجاد و مردم از راه دور با هنر ارتباط برقرار کردند؛ البته با پیشرفت تکنولوژی، در این میان هنرهایی مثل تئاتر مورد کم توجهی مردم قرار گرفتند. هرچند عده ای هنوز معتقدند سالن های تئاتر و اپرا هنوز هم منحصر به فرد بوده و هواداران خود را دارند.
با آنکه ریشه های هنر مدرن به قرن 19 میلادی باز می گردند اما تعریف آن به عنوان یک حرکت مستقل را می توان در کلام و افکار راجر فرای (نقاش، استاد دانشگاه کمبریج و منتقد هنری اهل انگلستان) و کلمنت گرینبرگ جست و جو کرد.
گرینبرگ هشدار داده است دو خطر هنر را تهدید می نماید؛ یکی گسترش دیکتاتوری که در رفتار افرادی چون استالین، موسولینی، هیتلر و فرانکو نمود می یابد و دیگری فرهنگ بصری تجاری مصرف گرا که همراه با هنر مدرن به وجود آمده است.
نظام های دیکتاتوری جلوی هنر آرمان گرایانه را گرفته، سبب ترویج نوعی تقلیدی و تکراری از هنر شدند که اصطلاحا به آن کیچ (به آلمانی: Kitsch) گفته می گردد. هنری که افراد بیشتری را به خود جذب می نماید اما نوعی پست و انحطاط یافته از هنر است.
منبع: خبرگزاری ایسنا